herdersmat
schoolschaak
schoolschaak
schoolschaak
schoolschaak
schoolschaak
stukken

Schaken op school

Het belang van schaken

Het is voor de schaaktraditie van het grootste belang dat de kennis van het schaakspel aan de komende generaties wordt doorgegeven. Nog maar een kleine minderheid van de huidige schooljeugd blijkt de regels van het spel te kennen en dat is jammer, want het schaakspel biedt uiteindelijk meer voldoening dan allerlei vlot vermaak dat tegenwoordig van alle kanten wordt opgedrongen. Over vrijwel de gehele wereld, wordt er al eeuwen lang geschaakt en dat heeft een schat aan prachtige partijen, schitterende probleemcomposities en amusante geschiedenissen voortgebracht. Daarmee heeft het schaken een grote culturele waarde en het zou jammer zijn, als dat bij het grote publiek in de vergetelheid zou raken.

Nieuwe mogelijkheden

Gelukkig zijn er nog schaakliefhebbers die er moeite voor doen om hun enthousiasme op de jeugd over te brengen. Om het schaakspel echt te kunnen appreciëren, is een degelijke uitleg nodig, niet alleen van de spelregels, maar ook van de belangrijkste strategische principes en de talloze verrassende combinaties. Voor een leraar is het onmisbaar dat hij schaakstellingen kan laten zien. Voor klassikaal onderwijs is het zogenaamde instructiebord (ook wel demonstratiebord genoemd) daarvoor het aangewezen hulpmiddel. Dat is een groot, vertikaal schaakbord met bijbehorende schaaksymbolen. Op clubs en bij schaaktoernooien treffen we deze borden vaak aan, maar op scholen zijn ze vrijwel nooit beschikbaar. Wel gebruiken veel scholen tegenwoordig een 'digibord' en dankzij die prettige omstandigheid en deze website, is er altijd een digitaal instructiebord voorhanden. Dit moderne alternatief biedt bovendien veel méér, dan het traditionele instructiebord: Dat laatste is vooral voor zeer jonge kinderen een waardevol hulpmiddel om de spelregels onder de knie te krijgen. Ik hoop dat met de beschikbaarheid van deze site, voor veel leerkrachten een beletsel is weggenomen om wat tijd en moeite aan het schaakspel te besteden.

Computerschaak

Op de pagina 'Mens-vs-Computer' kan tegen de computer geschaakt worden. We hebben hier te maken met het, wellicht, zwakst spelende programma dat er te vinden is. Deze ogenschijnlijke tekortkoming blijkt voor kinderen, juist een enorm voordeel te zijn. Alle echte schaakprogramma's spelen vele malen beter dan het gros van de hobby-schakers en vooral kinderen beleven er weinig plezier aan om het daar tegen op te nemen. Daarom heb ik dit klunzig spelende schaakprogramma hier een plaatsje gegund. Wie wat wil oefenen, beschikt daarmee tenminste altijd over een tegenstander en bovendien één, waarvan ze kunnen winnen. Daarvoor moeten ze wel leren om secuur te zijn, want de computer slaat wat hij slaan kan. Voor beginners is dat een uitstekende oefening, want de nauwkeurigheid die nodig is om blunders te voorkomen, is in dit stadium precies het punt waaraan het hardst gewerkt moet worden.

Internet

Kinderen die echt enthousiast over het schaken zijn geworden, zullen dit programma snel ontgroeid zijn. Voor hen is er een overvloed aan schaakmateriaal en informatie te vinden op het web. Een goede plaats om te beginnen is: schaken.startkabel.nl. Een site die wat moeilijker te vinden is, maar wel een enorme schat aan interessant materiaal en links bevat, is www.schaaktalent.nl, ook voor docenten zeer aanbevolen.